Pa zë (rrëfim)


T'u bë sikur ëndrra e përvuajtur e të paktën dhjetë vjetëve mblodhi në njëfarë gjeratoreje të gjitha plehërat e qendrës, lëvozhgat e bananeve të ngrëna, të shegëve, lajmërimet e vdekjeve, buzëqeshjet e budallallepsura të kalimtarëve pa qëllim, bishtat e cigareve, dritëzat e mbrame të muzgut, dhe u turr me egërsi të bënte harakiri një metër para teje, ose thjesht të lindte një femër. E lëshoi femrën në vetëm dy sekonda. Ngrive. Edhe një i vdekur do të kish ngrirë për së dyti. Quhej Denisa. Nuk t'u desh më shumë se një copëz vështrimi ende esëll për ta gëlltitur në përfytyrimin tënd të uritur. Kuptove se s'para kishe më fuqi ta kapërdije. Qënka bërë e mrekullueshme, hungërove me vete: duket sheshit se u përket të tjerëve. Robinjë e gjorë e analfabetëve, e të pagdhendurve...

Bija e ëndrrës ngre dorën e saj të hijshme, të përshëndet e lumtur, pastaj nis të çapitet drejt teje me atë hapin e vet drithërues, kurse ti nuk ishe në gjendje të kuptoje se pse nga aq afër ajo duhej të të përshëndeste me dorë, kur fare lehtë mund të të përqafonte.

- Po ku ke humbur kështu; ku s'të kam kërkuar, - tha Denisa. Edhe në këndin e sendeve të gjetura, madje!

- Dhe nuk isha as atje? - qeshe ti.

- As atje.

- Duhej të më kërkoje në këndin e sendeve të humbura.

Denisa të përqafoi dhe të puthi shkitazi në të dyja faqet jo fort të lëmuara. Ty t'u zu fryma nga parfumi i saj dhe të erdhi ndoht që nuk mund t'i dhuroje asgjë veç duhmës plot vegime drobitës të mejhanes nga ku sapo ishe ripjellë.

- Paske pirë, ë? - të qeshi Denisa.

- Mos e pyet, - i the. Kisha vendosur të barazoja me gota numurin e viteve të mi, mirpo seku u ngatërrova dhe nuk e mora vesh sa vjeç isha.

Denisa qeshi. Dukej pak e tronditur.

- Jam e lumtur që të gjeta, - tha me zë të ulët.

Ishin ndalur para një kinemaje të vjetër, të cilën po e rrënonin dukshëm minjtë e uritur të tranzicionit, pshurrjet e pijetarëve dhe filmat me luftëtarë të pavdekshëm japonezë. Shiheshit në sy me njëfarë mosbesimi. Ndoshta edhe ti i ishe fanitur si ajo ty: nga mbarsja e një ëndrre të stërgjatë. Denisa ishte shtatlartë, epshore, një nga ato femra që të ngutin të ndihesh të paktën gjysmak. Zgjonin në thellësi të fëminisë tënde një ndjesi dëshpërimi, një etje për t'u munxosur përfundimisht, me vete. Në prani femrash të tilla (të denja për t'ua dërguar hasmëve, thoje), bindeshe se natyra të pat pajisur me një fallus tmerrësisht të vogël e të ligur, dhe nuk kuptoje si nuk të fikej zemra nga marazi. Kishte flokë të gjatë e të zinj, sy të mëdhenj, buzë pak të hapura, aromë çakërdisëse. Kur të falte ndonjë buzëqeshje, ia njihje mirë hallin gjarprit të shkuar në cfurk.

- Kam një ftesë për ty, - të belbëzoi afër veshit.

- Ah, ka ca kohë... - ia preve. Ka ca kohë që shkoj vetëm nëpër varrime e përkujtime.

- Është fjala për një ditëlindje, - tha ajo.

- E cili vazhdoka të na nderojë me praninë e vet të vyer?

Denisa përdridhte me gishta rripin e çantës. Kishte njëpalë gishta të pazakontë. Ia vije re me kujdes për herë të parë. Gishta të gjatë, me thonj si bajame apo si sy kukullash japoneze, më saktë: ca thikëza të mprehta e më të heshtura se thikëzat e zakonshme. Mendove befas se çdo pjesëzë e qënies së saj kishte diçka tejet të përditshme, të ngrohtë, të krahasueshme me diçka shtëpiake, mirpo, nga ana tjetër, çdo pjesëzë e qënies së saj, duke fshehur fjalët e gjestet që ish e aftë të kryente në shtrat, të mbante pezull mbi honin e pamundësive. Është vetë heshtja e seksit femër, the me vete, po më shurdhon veshët.

Ishit njohur në kafenenë e Pallatit të Kulturës, gjatë një mbrëmjeje nëntori, kur ajo të pat kërkuar zjarr për të ndezur cigaren e kur ti, me zërin e ndonjë katragjyshi të magjespur pas kabave, i pate thënë: "Ndize në zemrën time!"

- Do të më pëlqente të mos më lije vetëm, - tha ajo.

- Ku... si 'vetëm'?! - u zgjove ti.

- Në atë ditëlindjen, pra.

Bluajte me mendjen e dehur disa nga ngjarjet që mezi prisnin të ndodhnin gjatë asaj ditëlindjeje. Të vinte t'i gëlltisje hapësirat e asaj ditëlindjeje, kthinat e errëta ku puthesh e ledhatohesh gjer në marramendje, aromat e pijeve, të kurmeve femërorë, tingujt e këngëve, të takave që vallzojnë, fëshfërimën e veshjeve që bjenë mbi qilim.

- Mund të vallzojmë, të pijmë nga një gotë, e sidomos të flasim, - shtoi Denisa. Kam aq shumë gjëra për të të thënë.

- Edhe unë kam, - the ti. Megjithëse... kemi një jetë kaq të varfër, sa s'na vjen më as të flasim, as të dëgjojmë.

- Domethënë: do të vish?

- Po, - iu gjegje. Është një mënyrë për ta vrarë veten më ngadalë.

Denisa të pëqafoi dhe të puthi pranë njërit prej veshëve. Mbase pranë atij që etej ta dëgjonte.

- Ku dhe kur? - e pyete.

- Buzë detit dhe nesër.

U patë syndërsy dhe buzëqeshët. E dinit mirë pse.

- Premtoj se nuk do t'ua var atyre "këlyshave të modës", - tha ajo.

- Premtoj se nuk do të më bëjë përshtypje asgjë.

- Udhëtimin dhe të gjitha shpenzimet e tjera i kam unë.

- Mllefin dhe hidhërimet e rastit i kam unë.

- Të premtoj një befasi të këndshme. S'të shkon mendja.

Atë befasinë mes shalëve, ia preve ti me vete. Atë mrekullinë tashmë të stërnjohur. Mendove se vërtet nuk kishe ç'të humbje. Ndjeheshe kaherë si njëfarë kopili i flakur në mes të udhës nga fati. Ripërtypje ngjarje të rëndomta duke u rrekur t'u nxirrje nga pak ar, nga pak parfum, e deheshe pothuajse përnatë në pritje të një mrekullie që vonohej me kast, për të zbuluar sa mund të duroje. Siduket durimi i mrekullisë mori fund, the pa zë. Të kridhem një herë në jetë, cyte veten, të shkoj të lahem në det, të grindem ne sgalemët e me bunkerët. E nëse kjo ka ndërmend të më braktisë për ndonjë bukurosh, që, së fundi, del deledash, u bëftë.

Denisa nuk t'i shqiste sytë. Sytë që ta shpalosnin me një pamëshirë antologjike të vërtetën me të cilën s'mësohesh dot as në qivur. Sa i vetmuar qënkam, o Perëndi, the.

Udhëtuat këndshëm, në një vagon të zbrazët e që s'para të frymëzonte ëndrra jetëgjata. Treni ngjante me një varrezë shëtitëse. Madje as ndriçimet e mëngjesit, as era e gjetheve të thara, as shija e cigareve esëll nuk arrinin të të zgjonin ndonjë shpresë se dikur, pas dy a tri brezash, këtejpari do të kalonte mbarësia. Kishit gjetur një ndenjëse ende të pashkallmuar dhe ishit ulur ngjitur, gati të përqafuar, që të mos ftoheshit. Vagoni nuk kishte asnjë xham të pathyer. Dukej sikur qelqet i pat thyer furia e mbrame e verës, që pat ëndërruar të zgjatej sadopak edhe në vjeshtë. Të paktën nuk binte shi. Në ndenjësen përbri, një arixhi jua ëmbëlsoi udhëtimin, duke kënduar këngë stepash e kafenesh porti me një muzikë goje. Në të vërtetë, këndonte që të mbante të përgjumur ariun e vet. E pat rrasur në një thes, ia kish lidhur grykën, i kish dhënë një krikëll birre, dhe tani e nanuriste. Që të mos i paguante biletë. Se edhe në varreza të tilla shëtitëse duhej paguar biletë.

- Je mirë? - të pyeti Denisa dikur.

- Më mirë prishet, - i the.

Mbylle sytë dhe u mundove të përgjumeshe me ritmin e ariut të ngujuar në thes. Tingujt e muzikës së gojës përcillnin nga pak muzg, nga pak vdekje të ëmbël e të pandijshme, mes arratish të pambarimta, nën qiej përherë të rinj, në hapësira që s'kishin me çfarë të ta helmonin jetën. S'dije për ku, për sa e përse endeshe ashtu nën qiej përherë të panjohur, mes gjuhësh që s'kishe pse i përktheje, mes aromash...

Denisa rrinte puthitur pas teje, këmbë mbi këmbë. Gjethe të thara dyndeshin heraherës në vagon, si ca dallëndyshe kokëprera. Denisa kish veshur një fund të zi të shkurtër, heshtte, vështronte diku jashtë, përtej teje, mendueshëm, kurse ti pije cigare symbyllur dhe vuaje nga tundimi për t'i prekur gjunjët e saj, për ta rrëmbyer në krahë, për t'i besuar të fshehta që besoje se s'mund t'i thuheshin as varrit. E dije kaherë, ose të paktën besoje, se ato që s'i thuhen as varrit, mund t'i thuheshin me një lehtësi shpëtimtare femrës.

Hape sytë dhe hase në sytë e përvajshëm, pleqnorë e të panginjur të arixhiut. Kish nisur të këndonte me një zell të dyshimtë, si rob i astmës, me bebëzat tretur mes kofshëve të Denisës. Mund të betoheshe se i thurte lavde seksit të saj. Ose seksit në përgjithësi. E ngjau në ato çaste aq të përzjerë, çaste që ndrynin si në një bombë përqindje hidhërimi, zhgënjimesh, ëndrrash të shfrenuara, ngjau një si krisje brenda kafkës tënde që shpesh ishte vërtet e pamposhtur. Hodhe bishtin e syrit nga Denisa, tinëz, dhe të erdhi të ulërije. Dilje mendsh shumë shpejt, për një grimë, në këto hapësira që dukeshin të pafundme e të natyrshme, por që zvogëloheshin përvit, vjedhurazi, pa mëshirë. Rënkove pa zë. Rënkimi sikur ta dyfishoi ajrin brenda mushkërive, dhe duhej të ishe dy, që të mund ta nxirrje jashtë pa ulërirë. Si nuk kishe gjetur qoftë edhe një herë të vetme një bukuri krejt të papërdhosur, të panjollosur, mor Zot?! Të mendoje se nën atë lëkurë të pastër, brenda atij kurmi epshndjellës, nën gjinjtë e mëdhenj, nën sytë e mëdhenj e mendimtarë, flinin kushedi sa puthje të tjerësh, kushedi sa lëpirje, shtrëngime, kafshime, shprehje, fjalë, pëshpëritje himnizuese, grahma e kujtime peshash nga qëniet dhe trupat e aq meshkujve të panjohur... Si mund të pranoje se ti nuk ishe për Denisën veçse një fallus i pashëm, me emër, mbiemër e mjaft kulturë, me të cilin, si zakonisht, ajo po shkonte buzë detit, në ndonjë nga ato kuplaratë e maskuara, për të shkarkuar stresin, për t'u mbushur me mllef ndaj Përkryerjes, e me dëshira të paskajshme. Dëshira që do të shkatërronin të tjerë rioshë dështakë e të pafajshëm.

- O, Zot! - rënkove.

- Urdhëro... - u përmend ajo.

E njeh veten për perëndi, shfreve ti pa ia varur.

Mbylle sytë sërish dhe heshte.

Ajo të shtrëngoi me dhembshuri njërën prej duarve.

Pa i hapur sytë, e nuhasje se ajo i dinte të gjitha. E dinte se vuaje si ndonjë fundërrinë. E dinte se ishe i pafuqishëm ta kundërshtoje. E dinte sa jetë të varfër bëje, me sa gënjeshtra të koklavitura e himera gjakatare e mbaje frymën gjallë. Dhe përfitonte. Përfitonte me lehtësinë dhe gazmendin e qënieve të epërme, e qënieve që janë lindur të bëjnë pastrim, të rrënojnë, të enden nga një cep i realitetit në tjetrin, duke shkelur mbi kufomat e atyre që s'kanë me çfarë ta bëjnë hak frymën. Denisa kundronte plepat dhe mështeknat përskaj dritareve pa xhama. Rrinte puthitur pas teje, dukej si gruaja jote, vetëm ty të dashuronte, vetëm ty të jepej, vetëm ty ta falte fshehtësinë dhe heshtjen e seksit. Të bindte pa zë se ishte femra e jetës tënde, e vetmja mundësi që të ish dhënë të mos vrisje veten pa përmbushur asnjë ëndërr, femra e paplakshme, e paarritshme për të tjerët, ylli që po të shoqëronte drejt një kështjellëze vetmitare, në pyll, buzë detit, e në atë kështjellëzë të fshehur bote, larg kutërbimeve e gërvimave të përditshme, në një tryezë druri, pranë dritares që shihte nga deti, do të pinit nga një gotë shampanjë, do të putheshit, do të bënit dashuri, do të ndizeshit e shuheshit në klithma të buta, copëra fjalësh më të ëmbla se mjalta, domethënë: sa balta...

- O , Zot! - përsërite.

Ajo nuk u përgjigj. E dashuroje këtë femër. Po kë mund të dashuroje tjetër në aq dëshpërim e varfëri?! Ishe si gjarpri i ngulur në cfurk. Nëse asaj i tekej të luante pak me ty, ose thjesht të bënte ndonjë shaka disi më të zgjatur, jeta jote merrte fund. Ishe jo vetëm në dorën e saj, por në dorën e humorit të saj. Po qe se muzika e arixhiut s'do të qe tulatur, gjërat do të kishin rrjedhur ndryshe. Kush mund ta dijë?! Tingujt e arixhiut u kthyen mbrapsht, në hapësirat e lira. Sytë e mbyllur t'u errën, qënia t'u mbush papritur me një shije shumë të hidhur mllefi e egërsie që dukeshin pa arsye; përfytyrimin ta pushtuan një turmë gjuhësh mashkullore, dhëmbësh, të qeshurash, grahmash. Gjuhët përdridheshin e shkisnin si nepërka, lëpinin kurmin e Denisës, zhytnin kokëzat e tyre majuce në thithet e gjinjve të saj, i mbështilleshin rreth qafës, i hynin në gojë, e pickonin plot dëshirim në buzët pak të hapura. E nuk ishin nepërka, po gjuhë meshkujsh. I endeshin mes kofshëve, i përvidheshin në seks, ia puthnin me epsh atë karafilin dehës e shkatërrimtar që fshihte nën mbathje; ti nuk shquaje dot asnjë sy mashkulli, asnjë gisht me dhoga, asnjë shuplakë të uritur për mish, asnjë faqe të rruar a të argasur, asnjë emër, asnjë shkëndijë nga ato të ulëtat e shtënies, më në fund, në dorë, nuk dëgjojë asnjë "Ja futa, qenes!"; ti shihje vetëm gjuhë, verdhane, jeshile, të kuqërremta, madje edhe të kaltra. Dhe nise papërmbajtshëm të hungëroje me vete, të kujisje, aq sa, në një çast të mallkuar, tërbimi sikur ta vodhi gjuhën dhe peshën e gjymtyrëve, dhe u ndjeve si me qenë vetë hungërima, apo, më saktë: si një xhind i marrosur, i natosur, që ish sulur të shtinte në dorë shpirtin e Denisës, mirpo s'ia kish dalë mbanë. T'u bë se dole jashtë, nga dritarja pa xhama, u kape me një kthetër pas parmakut, dhe nise t'u ulërije me sa kishe në kokën prej xhindi plepave të zhveshur, mështeknave, zogjve të çoroditur, mureve të vajosur të ofiçinave, tuneleve, bunkerëve plot mutra të tharë, parrullave të një regjimi më parë, fletushkave që premtonin, më në fund, një jetë evropiane apo amerikane, gjetheve... Nga ana tjetër, një lumturi e lartme të pat pushtuar: ishe i lumtur që, më në fund, kishe gjetur vetveten, ishe një xhind i nderuar i këtyre trojeve, ishe i lehtë si pupël, i rreptë, por i drejtë, s'kishe më nevojë të haje, të pije, të përpëliteshe pas hirit të çupërlinave, por vetë të prisje dekorata e medalje. Tani e tutje vetëm do të fluturoje, do t'u ulërije copërave të kësaj të përditshmeje që premtonte të mbetej e përjetshme. Nuk dije sa kohë rodhi ashtu në fluturim e dalldi xhindesh. Dikur të erdhi ndërmend një si varg a shprehje e dëgjuar diku; ishte fjala për peshën e shpirtit të çdo njeriu; thuhej se shpirti në vetvete nuk peshokej më shumë se një teke (ujë, raki, fërnet, helm etj - nuk kish rëndësi lëngu). E tek flatrat prej xhindi të rralloheshin, kishe lavduar mjeshtërinë e Krijuesit, që nuk u kish dhënë zë të gjithë mendimeve.

Po mbërrinit. Arixhiu kish marrë thesin me ari në sup dhe i qe avitur njërës prej dyerve.

Denisa hapi kutizën me buzkuqë e pudra e pluhura të tjera zbukurues dhe po bëhej gati. Për në kështjellëzën tonë, u zgërdheshe ti me vete.

Kur mbaroi, Denisa u ngrit më këmbë para teje dhe mori një pamje pakashumë të hutuar.

- Je një yll, - i the ti. Ftohtë.

- Falemnderit, - u gjegj ajo.

Falendero gjuhët, ia preve ti me vete.

Pa e kuptuar, të dy sikur ishit pak të penduar që ndodheshit buzë detit. Por ndodhte nganjëherë, që fati të kapte të papërgatitur, të shkulte nga diku, të hipte në një tren a në një kalë a s'kish-rëndësi-ku, e të zgjonte tjetërkund, pranë një qënieje, me të cilën s'pate pandehur se do të përjetoje diçka të ngjashme.

- Mrekulli, mrekulli, - tha Denisa kur zbritën.

Peroni ishte i shkretë. Një shitës farash luledielli u mbiu majtas dhe nuk reshtte së lëvduari vetitë e farave.

- Ç'fëmijë linden nga këto? - pyete shitësin e farave.

Denisa qeshi.

- Ca si puna jonë, - shtove.

Kapërcyet gropat me ujë nga shiu i kaluar, lëkurat e rudhura të shalqinjve, dolët nga ngrehina tejet e zhgënjyer e stacionit, dhe morët drejt qendrës së qytetit.

- Po sikur të ndalemi pak buzë detit? - tha ajo dikur. Kemi kohë deri pasdreke.

- Ti e di, - the ti. Mund të bëjmë edhe pak plazh, po deshe.

I hipët një autobuzi që çonte në plazh dhe u gjendët zbathur mbi rërën e freskët, këndellëse.

Ti ndale përballë detit, hape krahët dhe u mate të hapje gojën. Ndjeve mbi shpinë peshën drobitëse të kurmit të saj, prekjen e gjinjve, të gishtave të saj në gjoks.

- Era nuk i njeh fare kokrrizat, - the. Mirpo kokrrizat kanë edhe ato shpirt, si puna e mizave...

- Je i marrë, - qeshi Denisa.

- S'e dije?!

- Jo kaq...

Ti ule kokën mbi gjoks dhe mallkove verbimin, paaftësinë për ta puthur në çastin e duhur.

Të qe hedhur në krahë nga pas që ta puthje, jo që të dëgjonte pallavra rreth shpirtit të mizave e kokrrizave.

Denisa të kapi për dore. Ecte gati një hap para teje, thua se po të printe drejt lumturisë, apo shkatërrimit të plotë. Për ty, në fakt, shkatërrimi dhe lumturia e skajshme nuk kishin ndonjë dallim. Ngaqë ende nuk i kishe provuar si duhet.

- E di pse të kam ftuar, në të vërtete? - pyeti Denisa.

- Që të mos më lesh vetëm, - qeshe ti.

- Jo, që të jesh ti.

- Apo që të jem ti?

Denisa tha se nuk para kishte vend që dikush tjetër të ishte ajo. Vetëmjaftonte. Nganjëherë, madje, tepronte. Një falltare i pat thënë se do të vdiste e re. E tashmë nuk ndihej aq e re sa të tmerrohej nga fatthënat. Në njëfarë mase, e pat kaluar moshën e të vdekurit para kohe.

- Të vjen ta gëlltitësh tërë këtë hapësirë! - e ndërpreve. Nuk të vjen?

Më të rrallë, t'u përgjigj. Nuk ndihej keq në hapësirën ku qe lindur. Gjërat ishin vendosur habitshëm. Jeta ishte e varfër dhe e ashpër. Ngjante mjaft me jetën e brendshme të femrës. Prandaj ne heqim të zitë e ullirit, qeshe ti. Jo, tha ajo: prandaj ju mezi prisni t'ia mbathni që këtej. Vetëm gjatë këtij viti më kanë ikur mbi dhjetë miq. Nuk ua thoja dot copë. Iknin gjoja për një jetë më të mirë, se këtu po u zihej fryma, po fundoseshin. Në fakt, u qe zgjuar në brendësi ajo bindja se kanë fuqi të jashtëzakonshme mbledhur në vete, e pjesa tjetër e planetit mezi po i pritkej ta ndryshojnë.

Nganjëherë kishte një mençuri asgjësuese.

E kaluat ditën ulur buzë detit, duke u çlodhur me përsëritjen e valëve, pa vënë gjë në gojë. Po kujt mund t'i shkonte mendja për bukë nën aq qiej e ujra?! Denisa mezi kish pritur të të hapej. I ngjasonte një falltareje që i shkundte bërsitë e rrëfimeve të të panjohurve drejt e në shpirtin e një të dashuruari.

Muzgu u ul papandehur, murrtësoi ujrat, trungjet; era merrte e treste nga e majta në të djathtë copëra gazetash të lagura, letra vetmitare bixhozi, ndonjë teshë të grisur, gjethe e shkulme barërash të kuqërremta dhe i mblidhte nën një gardh të hekurt që ndante plazhin e vendasve nga ai i të huajve. Flokët e Denisës valviteshin si ndonjë flakë e mahnitur e zezë.

Kur vezulluan butë ndriçimet e para të mbrëmjes, njëheresh me kujtimet e gjimnazit dhe me aroma që s'kishe për t'i shijuar më, të erdhi të mbështesje kokën në prehërin e saj, të mbyllje sytë dhe t'i thoshe me zë sa më të ulët: "Të dua! As që mund ta marrësh me mend sa mund të të dua..." E mbase nuk fole ngaqë nisën të ta pushtonin vështrimin e brendshëm copëza nga dashuria e mundshme, e pritme, aq e afërt, me Denisën, në shtrat, vallzimi në verandën me qelqe të kështjellëzës. T'u zu fryma duke përfytyruar se si do ta zhvishje ngadalë atje në dhomën e huaj, si do të nisje ta puthje në çdo centimetër rrethor të trupit, si do ta ngrije mbi vete, si do ta ulje mbi vete, si do të lakohej nga dhembja, si do të hepej për lart, me gjestin e një klithme të lumtur.

- Të dua si i marrë, - the. Të dua i marrë, jo "si".

Denisa u kthye me një drithmë të pafshehëshme. As që mundohej ta fshihte.

Anoi drejt teje, me buzët e hapura, gati për puthje, mirpo atëbotë e tërë bota e atyre gjuhëve shumëngjyrëshe sikur t'u dynd në gojë, gjuhët të rrëshqitën gjer në shpirt të stomakut, dhe s'mbajte mend si e shmange edhe atë puthje. Gjuhët të kthyen sërish në ca mendime që mbase lidheshin me femra të tjera, shijuar a synuar aty-këtu udhëve të Tiranës. Ishte femra-ajër, femra-aromë, që u përkiste nga pak të gjithë atyre që gati e përpinin me sy, atyre që i hidhnin romuze, atyre që u jepej befasisht gjatë mërzive të veta prej hyjneshe të pakuptuar...

Nuk folët asnjë fjalë derisa urbani i linjes u ndal në qendër të qytetit. Ishte një mbrëmje e butë, që vetiu ta çonte mendjen tek vdekja dhe që i shenjtëronte në fshehtësi të gjitha çikërrimat e jetuara gjer atë çast. Rrugët ishin të zbrazëta, plot sy pijetarësh e shëtitësish që sikur ndiqnin të lodhur secili kotësinë e vet. E dije ç'kujtesë të hatashme kishin banorët e qyteteve turistike në vjeshtë. Mezi prisnin, e ndofta edhe luteshin, për ndonjë fytyrë të njomë.

- Po sikur të mos e gjejmë shtëpinë e mikeshës tënde? - e pyete dikur.

- Do të zemë një hotel, - tha Denisa. Është vjeshtë dhe hotelet janë bosh. Por s'do të shkojë puna deri aty, se unë kam qenë edhe herë të tjera në shtëpinë e Merit.

- Ah, po, si s'ma mori mendja, - i the. Ti ke qenë edhe herë të tjera tek Meri, dhe unë i harrova fare hotelet.

Sonte do ta zhduk ferrin, betoheshe me vete. Ose do ta nxij dyfish e do të mbledh mendjen, ose nesër do të gdhihem me të dashurën e jetës në krahë. Vetëm qetësia më pret. Ne meshkujt lindim me barazimin në xhep. Të paktën!

Sa më shpesh ngriheshin gotat, aq më shpejt rëndoheshin, ëmbël, qepallat. Aq më shpesh sytë e perënduar nga dëshirimi anonin, me një shejtanllëk mëse të natyrshëm, drejt shtretërve dhe divanëve të butë ngjyrë bezhë, drejt qosheve të zhytura në terr, drejt kopështit të laryshitur para vilës. Kishe zënë vend në cep të verandës dhe ishe shtatë vjeç. Ose vetëm aq vite kishe arritur të numuroje. Nuk para të kish rastisur të dëfreheshe në prani të aq të panjohurve, ishe ngurosur pak në fillim, mirpo lirshmëria me të cilën të kishin pritur (për nder, kot i pate sharë këta zogtha!), e sidomos ai adhurim i qetë e dashamirës që pat mbështjellë qëniet e tyre të rëndomta kur Denisa të pat paraqitur si "I fejuari im", e pastaj muzika dhe pijet e shumëllojshme dhe kikirikët dhe bisedat e kota, hollësitë pa pikë kuptimi, por edhe pa pikë peshe, dijenia se, në fund të fundit, nuk po tradhëtoje ndonjë të dashur tjetër, bashkëshorten, apo veten - të gjitha të kishin shtyrë ta ndjeje veten njëfarësoj borxhli. Ndaj tyre, ndaj gjuhës tënde në përgjithësi. E duke parë se nuk ua shlyeje dot borxhin as me humorin disi më të zi nga ç'pranojnë mbrëmjet e vallëzimit, as me përgjigjet e mprehta që i largonin femrat, thua se s'ishin fjalë, po stërkala lebre, u përpoqe të flisje të njëjtën gjuhë me ta, dhe dije kaherë se atë gjuhë mund ta flisje vetëm pasi pija ta trashte gjuhën. Nuk u stepe ta trashje gjuhën. Kishe nisur të pije birrë me ca gota të mëdha e stërgjatëshe. E kishe vazhduar mësimin e gjuhës së tyre me disa gota vere të kuqe si rubini, apo si gjaku i virgjëreshave. Kishe përkryer theksat dhe shenjat e pikësimit, zbrazëtitë, nënqeshjet, shprehjet tallëse, magjepsëse me disa dopjo fërneti e konjaku, duke i dhënë zemër vetes me ujë gline të ftohtë akull e me kikirikë. Do të pije i ngeshëm derisa të ndjeje një dridhje në cipën e barkut. Pas asaj dridhjeje, në përputhje me njohuritë e themelta në lëmë të dehjeve, do të ndaleshe. Përndryshe, një gllënjkë e vetme, mund të ta merrte peng për disa ditë ndërgjegjen. Ose të ta pinte sikur ndërgjegja të qënkej pije freskuese. Në rast rreziku, do të strukeshe në ndonjë qosh e do të përmendje fallusin që në rrënjë me një shami të qullur, ashtu siç të pat mësuar një lavirë e moçme gjatë ushtrisë.

Denisa endej nëpër dhoma si një flutur. Gjuha jote tashmë e përzjerë, e re dhe e lashtë, duke u kacafytur me vetveten, të shtinte në ngasje, madje edhe të detyronte të përdorje vetëm krahasime të rëndomtë, të stërnjohur. Si flutur, si shpirt, si zemër, si zog, si llokume, si burbuqe, si ëndërr, si dopjo fërneti, si parfum...

Nuk vuajte shumë gjer ia pranove vetes, pa dëshmitarë, se kjo nuk ishte një natë dosido. Ishte nata kur ia kishe pranuar vetes se e dashuroje Denisën gjer në asht, domethënë: nga thelbi yt në thelbin e saj. Marrëdhëniet e mëparshme, - edhe këtë t'u desh ta pranoje, - nuk paskëshin qenë veçse ca përpëlitje për ta shtyrë kohën, për ta shtyrë deri në mbërritjen e kësaj nate fatlume. Gjysmë i dehur, atje në qosh të verandës, do t'ia dilje mbanë t'i krasitje një nga një edhe ato gjuhët që ta mundonin shpirtin heraherës. Kish ardhur koha që Denisa të zbulonte ca të fshehta që vetëm dashuria e jetës i sjell. Ti i kishe mësuar ato të fshehta në vetminë zjarrmitëse të shtratit tek. Dashuria vërtet ishte e verbër, por përmasat i shquante mirë.

- Po shoh se mbake jashtë mase në të pirë, - të qeshi Denisa nga mbrapa.

- E jo vetëm në të p-irë, - ia ktheve.

U ende ngadalë drejt zërit të saj, që t'i shkelje syrin, mirpo t'u desh të shtangie. Denisa vallzonte në krahët e një gjatoshi leshverdhë, me vath në vesh. Në veshin e majtë. Ishte hera e parë që një vesh të joshte me aq egërsi ta shkulje. Me gjithë vathin e florinjtë.

Vallzimi mbaroi. Denisa erdhi drejt teje. Mbase nuk kishte kurrfarë shkaku të ndihej fajtore. Por e nuhaste xhelozinë tënde, që ndonjëherë bëhej e përbindshme, dhe ishte pak e trodnitur. Sikur priste ta shkundje me ndonjë shuplakë, apo edhe më keq.

- Jam ai i djeshmi, - the ti. Ai që takove para kinemasë, në muzg, ke parasysh?!

- Të lutem...

- Lutju Perëndisë! Lutju të mos e ngatërrosh Benin me Gonin, Gonin me Arin, Arin me Zarin, Zarin me Cenin, Cenin me Luanin, Luanin me Tanin, Tanin me Benin, Gonin, Arin, Zarin, e kështu me radhë...

- Të lutem, mos bërtit...

- Shko, shko vallzo, - ule ti zërin. Kërce, se nesër kemi gjithë atë ditë për të shtyrë...

Ajo iku drejt sheshit ku vallzohej. Një e tridhjeta e emrave mashkullorë nuk e la të binte në tokë, iu avit, e kapi për krahu, butë, me ngrohtësi, si Partia, e mori mënjanë, nxori një shamiçkë apo një letër thithëse, që t'i fshinte lotët, pastaj e udhëhoqi drejt trupave që përdridheshin si në vegim dhe filloi t'i pëshpëriste në njërin nga dy a tre veshët e bukur fjalë zemërdhënëse. Me veshët kthyer nga pëshpërimat e shpëtimtarit, nuk t'i ndante sytë. Kish një dhembje çmendëse në dhembshurinë me të cilën të vështronte, të përgjërohej. Shprehja e atyre syve të bindte se ajo t'i njihte të gjitha të fshehtat, dinte me hollësi se si vuaje nën vegimet me gjuhë shumëngjyrëshe e pëshpëritje të zjarrta shtrati, nuk kishe pse t'ia duroje ata sy. Nuk kishe në jetë të jetëve

- More vesh, zonjushë? - thirre disa herë.

Mirpo muzika ishte ngritur me fund dhe nuk arrije të dëgjoje as veten.

Denisa vallzonte me shpëtimtarin. Shpëtimtari nuk i kish mbushur ende të tridhjetat. Ishte jo vetëm i pashëm, i zgjuar, me kulturë, besimtar, i kamur, me të shkruar e të ardhme, por kishte me vete, para e pas e anash, një ushtri të vërtetë binjakësh. Shpëtimtari ia afronte buzët tek njëri prej dy a më shumë veshëve të bukur, i endej gjarpërisht nën qafë, i prekte gjoja gabimisht me buzë flokët, me mjekër supin, me gishta belin e hollë (si mënjollë), i çuçuriste, ajo qeshte, qeshte me të madhe, siç qesh harresa, qeshte duke hepuar qafën lart, thoshte ca "O, Zot, o, Zot!" mahnitjeje e adhurimi, qeshte duke shkundur drejt dyshemesë së kaltër atë flakën e zezë të mahnitur të flokëve. Nuk qe rasti të dëshpëroheshe sa të mos merrje edhe një dopjo konjak. Konjaku i bënte humbjet dhe dështimet më të pranueshëm. I ktheve shpinën ferrit dehës të aq trupave dhe vendose të bëheshe tapë. Se mos ishte hera e parë. Se mos ishte hera e fundit. Tymrat e aq cigareve, përzjerja e aq tymrave me aq aroma, parfume, gromësima të pavullnetshme, kollitje, me erën e bekuar të aq pijeve të ndihmuan të mos e masje dot më kohën, të mos doje t'ia dije sa vjeç ishe. Po sa vjeç ishe, në fakt, që vuaje kështu si ndonjë qen i zgjebosur?! Në vend të kujt, me shpirtin dhe trurin e kujt vuaje kështu?! Erdhe sadopak në vete vetëm kur ata gishtat si thikëza të hijshme të prekën në sup. Në supin e majtë. Ktheve kokën i bindur se nuk e ktheje dot më kokën askund. Ashtu e kishte fati. Ndeshe sytë e Denisës. Në shtjellën e tymit, erërave, djersës, planeve të tua për të gjetur një cep ku të lagie fallusin me shami, Denisa të ftoi të vallzonit. Madje jo vetëm të ftoi, por të rrëmbeu butë, si në krahë, si në një zhgjëndërr fëminie, dhe e kape veten në krahët e saj, duke vallzuar symbyllur. Pse të grindeshit ashtu pa pikë kuptimi? Denisës i kish hipur sërish frymëzimi. Pse të vuanin ashtu, kotsëkoti, pa asnjë arsye, pa i ditur me saktësi ca gjëra? Pse të binin pré e paragjykimeve? Mos më jep të ha gazeta e revista mode, i the ti disa herë. Jam gjer në grykë, jam gjer në vdekje i ngopur me to... Vallzimi zgjati shumë. Vallzimi, në fakt, nuk para mbaroi. Rastisi një melodi e lehtë, lotsjellëse, me ndarje, përmallime, muzgje buzë detit, pije të zgjedhura, aroma trallisëse, dhe Denisa e mbante kokën mbështetur pas supit tënd, flaka e zezë e mahnitur varej anës tyre, pak e lodhur, ose tejet e mahnitur; oborri para vilës qe mbushur me gjethe, me skelete lulesh të shkëlqyera nga hëna, dhe të krijohej përshtypja se jashtë në oborr kishte rënë fshetas dëbora e parë a vitit, një dëborë jo krejt e zakonshme, një dëborë e ngrohtë, fatsjellëse, dhe ti ndjeve mall për dimrat e jetës sate dhe për vitet e rinj të fëminisë, dhe e dije se ky lloj malli, aq i rralluar tashmë, të mbështillte pak para se të bije dëshpërimisht në dashuri. Po kur pate rënë ashtu në dashuri?! Pate rënë ndonjëherë deri në këta çaste?! Denisa e shkëputi mjekrën nga qafa jote, t'u lidh me duar për beli, pati një rënkim të lehtë. Një rënkim që ta mbushi kokën me morrnica. Duhej të kish kaluar mesnata, kur u puthët për herë të parë. U përpoqe t'i pëshpërisje diçka sa më të ëmbël, me gjuhën e vet, me gjuhët që i pëlqenin, mirpo dëgjove si me veshët e hidhëruar të zemrës se po dërdëllisje diçka rreth matriarkatit e patriarkatit, domethënë rreth të vërtetës që gjithmonë bota kish jetuar e jetonte nën thundrën e matriarkatit, burrat e dinin dhe heshtnin, gratë e dinin dhe heshtnin, s'dihej cilës palë i vinte më për mbarë, Denisa buzëqeshte, nuk ia pat prerë mendja se, pas puthjes së parë me ty, do t'ia lodhje kokën me pallavra, mirpo dukej aq e lumtur dhe e dehur, sa nuk i bënte përshtypje, në fakt femrat, kur shtjenë në dorë lumturinë, dëgjojnë vetëm ato që duan të dëgjojnë, është mënyra e tyre me e thellë për të folur me vete, me vete përmes burrave, pa dyshim, Denisa nuk hidhte më bishta sysh nëpër sallën tashmë të pafundme të vallzimit, nuk kishe pse të arratiseshe, nuk kishe pse t'i braktisje këto hapësira të ëmbla e kaq njerëzore, denisa të puthte symbyllur, s'merrje vesh cili prej jush i kishte sytë më të mbyllur se tjetri, por as që kishte rëndësi, Denisa nuk u takonte më të gjithë klyshave të modës, rioshëve, gjatoshëve, kaposhëve, atyre që e gërditnin me sy, i hidhnin romuze apo që rëndoheshin mbi të gjatë mërzive të saj të pangushëllueshme prej hyjnie, Denisa të dashuronte, s'kish si të ta dëshmonte ndryshe, më fuqishëm, më bukur, dalngadalë sheshi i vallzimit jo vetëm u zgjerua, por edhe ra në heshtje, kishe hyrë në një botë më të ngjyrshme, me kuptuese, më falëse madje, Denisa të tërhoqi lehtë për dore, të vjen ta gëlltisësh tërë këtë hapësirë, përsërisje ti, nuk të vjen? Nuk dëgjohej më muzikë, nuk dëgjoheshin më zëra, pëshpëritje, fëshfërima gjethesh apo kujë ere sytë s'kishe pse t'i mbaje mbyllur se të ishin errur u çapitët në majë të gishtave drejt atij cepit të verandës ku pate pritur me durim e krenari prej kali çastin e lartë të puthjes së parë ulu pak këtu të luti Denisa me zë të ulët ulu pak erdha Denisa diku humbi ti nise të lagie me mend një shami mbase shaminë me të cilën ai shpëtimtari pat fshirë lotët e saj pastaj fillove të qullësh fallusin tënd ta zgjoje të vije në vete ti bashkë me fallusin që në ato çaste ishte vendimtar përndryshe do të vrisje veten dëgjoje ndërkaq zërin e ulët të Denisës tek shpërndante natënemira gëzuar Meri edhe njëqind jemi ndjerë mrekullisht falemnderit oh ç'muzikë thoje ti duke ngjallur fallusin së vdekuri muzikë parajse domethënë Denisa kish vajtur të mësonte dhomën ku do të kalonin natën e tyre të parë poshtë paragjykimet dhe mendimet e errëta poshtë gjuhët shumëngjyrëshe dhe e shkuara e koklavitur e femrave që dashurojmë poshtë dështakët që kanë përfituar nga vetmia e femrave që dashurojmë e që na dashurojnë ngjyrat e hapësirës u përzjenë vezulluan u zbehën u fikën të gjitha njëheresh apo mos iku drita cila dritë ngjyrat e fikura u rrotulluan krijuan një gjeratore marramendëse dhe u përmbysën bashkë me ty me shaminë e qullur e me fallusin kokëfortë u rrotulluan bashkë me ca pëshpëritje përçartje sikur të tërhiqnin nga diku për diku tjetër s'merrej vesh pse s'doje të shkoje ku të tërhiqnin ngjyrat e fikura ngjyrat dehëse ngjyrat u rropatën të të kthenin diku të të kthenin si duhej nga duhej mirpo ti ishe bindur se ato donin të të kthenin në të kaluarën domethënë një ditë më parë një natë më parë një jetë më parë kur ende nuk ishe puthur me Denisën e prandaj iu ktheve ngjyrave me ca të shara nga ato që e nxjerrin edhe gjarprin nga vrima edhe gjuhët shumëngjyrëshe nga vrimat derisa t'u mor fryma dhe drita e mëngjesit të çau qerpikët.

Një vijë e bardhë, dy vija të bardha, një mur i bardhë.

Një derë e bardhë, mbi një dysheme të bardhë.

Një shtrat. Në gjysmën e shtratit: ti.

Gëlltite mbi dy minuta zbrazëti të njelmët e të helmët derisa ia dole mbanë të gjeje veten brenda lëkurëve, brenda kujtesës.

Ishe kthyer nga njëra anë.

U ktheve në anën tjetër. Domethënë: në njërën nga ato shumë anët e dyshimta.

Një dritare e kaltër.

Një femër më flokë të zinj. Shumë të zinj, shumë të gjatë.

Gjunjë femre, krahë femre lëshuar mbi gjunjë femre.

Dy shuplaka femre, gishta të brishtë femre, supe femre të tkurrur nga e ftohta.

Heshtje femre, e padurueshme.

Çarçaf nën femër, sisë të përlotur femre, gjak femre mbi çarçaf.

Një kokë me flokë të zinj, një qafë, një fyt, dy supe, dy gjinj, dy këmbë, dy duar, një njollë e vetme gjaku, vetëm një heshtje, vetëm një femër me lotë të tharë femre mbi faqe, e zhvirgjëruar nga njëri prej dhjetë gishtave prej femre, të dorës së saj prej femre të panjohur, që ishte, megjithatë, e gjallë dhe e vërtetë. 

Tiranë 1990, Bukuresht 2007 

Përfshirë në “Si u pushtua Çmendustani”, Buzuku, Prishtinë 2004