Plehërat
mblidheshin çdo të martë e të premte në orën 9 të mëngjesit. Prej 32 vjetësh, plehraxhiu Stan[1] pat ndalur së u habituri me ç’hidhte mileti i sotëm në plehëra. E prej po aq kohe nuk e bezdiste as era e plehërave,
as pamja e tyre.
Nga
mërzia a nga frymëzimi, drejtoi sytë drejt plehërave të sapombledhura dhe, mes
thasëve me grykë të nyjëtuara mirë, apo nga të cilët derdheshin gota kosi,
ushqime të prishura, pambuqe për ndukje lëkure me pudër, garza të përditshme
zakonesh, mbështjellëse plastike lodrash, kleçka për pastrim veshësh,
prezervativë të përdorur, letra të bëra shuk, cilindra kartoni nga të letrave
higjenike, shishe të zbrazëta, disa cifla pasqyre dhe diçka që dukej si çorape
e shpuar, shqoi një kuti të kuqe këpucësh, e cila u rrokullis disa herë derisa
u hap, i shkau kapaku dhe nxori jashtë, - me ritmin e shikimit të Stanit: një
filxhan të gjelbër, një flamingo prej pellushi, disa bileta treni, autobuzi,
teatri a filmi, një zarf, një mbështjellëse çokollate, nja pesë a gjashtë
fotografi të grisura në të njëjtën kohë dhe disa kapaçka verëmolle a birre.
I
vetëm në kye të detyrës atë të premte dhe pa i dhënë vetes ndonjë shpjegim,
plehëraxhiu Stan i rrasi sërish sendet brenda kutisë së kuqe, i vuri kapakun
dhe e mori kutinë me vete, duke e vendosur në të djathtë të shoferit. Një herë
mendoi të lidhte rripin e sigurisë, por hoqi dorë. Vijoi udhën, mblodhi të
gjitha plehërat e zonës që mbulonte dhe u kthye në shtëpi. Hëngri me ngut, falë
urisë së madhe, një drekë të ftohur, - supë të ftohtë, kofsha të ftohta pule,
puré të ftohtë patatesh, - pastaj u ul në tryezën e vet të vogël të kuzhinës.
Vendosi kutinë e kuqe të këpucëve mbi tryezë, mbi disa gazeta të vjetra, - se
plehëra ishin, gjithsesi, - e hapi me kujdes, vuri syzet për afër dhe nisi të hulumtonte.
N-dar-je, pëshpëritën palexueshëm
buzët e tij.
*
Mori
fillimisht fotografitë e pakta që preheshin brenda kutisë. Po s’do mend, tani s’nxjerr më
njeri foto në letër, se i ke në kompjuter, në celular, në Fe’sbuk...
Ata
të dy. Një selfie e rëndomtë, në një
kafene. Dritë e dobët, pamje pak e shkarë. Veshje pranverore. Duken të lumtur.
Sigurisht që plot njerëz u kanë thënë e stërthënë se shkojnë shumë bashkë, se
janë të bukur, se sa mirë që kanë gjetur njëri-tjetrin, mbase do të martohen një
ditë, t’i ftojnë medoemos në dasmë etj, etj, etj. Selfi-a e grisur më dysh,
saktësisht mes tyre. Stani bëri
gjestin tipik: afroi copat e grisura, siç pat parë në aq filma. Por nuk mendoi
për filmat. Bukuroshë, tha me vete. Të rinj. Njëzet-njëstedy vjeç, nuk u jap më
shumë. Vazhdoi t’i shqyrtonte, me përqëndrimin e një kriminalisti. Ngjajnë njëçikë, nga flokët. I kaloi ndërmend
dyshimi se ndoshta do t’ia kishin dredhur shoshoqit, apo se vetëm ai e kish
tradhëtuar atë, apo se vetëm ajo atë; ose thjesht
nuk kish ecur.
Kaloi
tek selfi-a tjetër e grisur, pastaj tek tjetra, të gjitha shkrepur në vende të
ndryshme. Një tjetër fotografi e grisur, e vetmja që nuk qe selfie, me ta të përqafuar
mbi një kanape. Asgjë për t’u shënuar.
Këqyri më tej. Në njërën prej pamjeve, mbahen kapur për dore, dhe dora e saj ka
mbetur përgjysmë në anën e tij të
fotografisë. Stani u thellua: një grisje e saktë, prej njeriu që nuk heziton e
nuk pendohet. S’ka më vend për pajtim,
dom’thën, shqiptoi me zë të lartë, duke ndrequr syzet mbi hundë.
Një
filxhan i gjelbër pas kurrfarë emri, pa shkronja të bashkuara përmes ”+” dhe që
nxjerrin përfundimin (=) ”love”; asnjë zemërzë me ”të dua” mbi vete. Ca si të pandjeshëm, mendoi Stani, pa e
shtruar çështjen nëse është ekspert në romantizëm apo prototip.
I
patrazuar nga biletat e autobuzit, prerë në data e orë që nuk i thoshin asgjë
dhe për rrugë që nuk i ofronin kurrfarë të dhënash interesante lidhur me marrëdhënien
e atyre të dyve, kapi për fyti flamingon prej pellushi dhe nisi ta shkundte, ta
analizonte nga të gjitha anët dhe të mundohej t’i gjente kuptimin. Nuk iu
kujtua asnjë dashuri nga e shkuara, por ia prishi disi gjakun shija e shakave të
çifteve, shaka që askush jashtë çiftit nuk i kuptonte. Perëndoi pak sytë. Vërtet
në plehëra hidheshin gjithë kohën arinj viganë prej pellushi, nga ata që mbanin
në krahë jastëkë të kadifenjtë në trajtë zemrash e mbi të cilat shkruhej ”I
love you”, ”Andreea” (ose çdo emër tjetër vajze), apo kafshë që ndizen e këndojnë
sapo i shtyp në bark; këto i sheh edhe pa dashur. Po ç’është kjo... t’i blesh dhuratë gocës një flamingo?! u habit
Stani para se ta rraste zogun në kutinë e kuqe – eh, nuk e dinte goca se ku do të soste kjo kuti, kur blinte këpucë të
reja për të vallëzuar me çunin... E megjithë hamendjet, nuk mendoi se „asgjë
nuk humb, gjithçka shndërrohet”.
Disa
bileta treni, vajtje-ardhje, mes qytetit ku ndodhej Stani dhe disa qytetesh
fqinjë, - të cilët i pat vizituar edhe ai në të ri, - u patën shpëtuar duarve të
vajzës, që pat grisur fotografitë ngaqë s’kish
më vend për pajtim.
Dom’thën e ka lënduar keq, arriti Stani në përfundim. Mendoi me mençuri se si ishin çunat
„në atë moshë”, e vështroi vajzën sikur ta kishte bijë, ose mbesë, por nuk i
dha të drejtë. Nuk mund të mbante anën e asnjërit prej tyre; as që e dinte si
quheshin. Vazhdoi të rrëmonte brenda kutisë së kuqe që s’kishte aq sende sa pat
shpresuar. Amballazhe e çikërrima –
s’kishin kushedisa kujtime. Sidoqoftë, dukej që vajza pat ruajtur gjithë ç’mund
të ruhej. Disa i ka shpikur. Se... kush
ruan kapaçka shishesh e bileta autobuzi? Stani ngriti vetullën e djathtë. Dom’thën s’ka zgjatur shumë, ama ka pasur rëndësi,
mendoi. Aq sa ka qenë, e ka dashur. Ma ha
mendja se edhe ai atë.
Por
tani ngjarja i përkiste, si i thonë, së shkuarës. Hapi zarfin me shpresën të
gjente ndonjë poezi dashurie. Që të bindej se edhe ai e kish dashur. (Stani u pat kushtuar vargje në të ri disa
zonjushave që i patën „hedhur trutë në erë” dhe të cilat qe sulur t’i shtinte në
dorë, madje me disa edhe qe pleksur përkohësisht). Por zarfi kishte brenda vetëm
mbështjellësen e diçkaje të punuar me dorë, blerë në ndonjë panair, - Rrezik ndonjë byzylyk a çift vathësh, - dhe tri letra të palosura më dysh,
mbi të cilat qenë shkruar dy lista me gjëra që duheshin marrë në udhëtime të
shkurtra:
(”të brendshme
dhe
një listë me meloditë:
”ABBA – Lay all your
love on me
Etta James – At last
Maroon 5 – Girls like
you
Lana del Rey – Blue
jeans
ABBA – Mamma mia
The Turtles – Happy
toghether”
si
dhe të tjera më të fresktëta, të cilat Stani gjithsesi nuk i dinte. Hm, pa vargje... I bie të jenë studentë
matematike a informatike...
Stani
filloi të zvjerdhej. Mirpo ende ndihej i kthetruar nga ngjarja dhe përpiqej të
gjente se për sa kohë ata të dy kishin qenë bashkë. Lexoi me zë, duke rrokëzuar
e duke ndrydhur qepallat, në njërën anë të pasme të fotografisë me ata të dy përqafuar
mbi kanape: ze-mër-zë një-ste-një pri-ll
dy-mi jë nën-tëmbë-dhjet-ë... (dom’thën
sot e katër muaj, tha, pas një llogaritjeje të shpejtë) ... dhe në anën e
pasme të gjysmës tjetër: a Stor-m Café ze-mërë-z.
Ktheu mbrapsht edhe selfie-t e coptuara dhe lexoi pa zë: ♥♥♥, fotografia
e parë sëbashku – një muaj bashkë.
Shqyrtoi biletat dhe letrat dhe arriti në përfundimin se marrëdhënia kish
zgjatur nga shkurti deri tani, gjykuar në bazë të të dhënave të gjetura, nga veshjet
e mbajtura nëpër fotografi dhe nga sendet që pat marrë vajza me vete gjatë udhëtimeve
me të dashurin. Dom’thën nja gjashtë
muaj.
Ua kundroi edhe një
herë fytyrat, duke afruar e larguar gjysmat e fotografive, si ndonjë fëmijë që
ka zbuluar një lojë të re, por e cila nuk do ta joshë për shumë kohë.
Rrezik është më mirë kështu, ku ta di
unë?! - mendoi teksa
ndreqte me kujdes sendet në kutinë e kuqe dhe rendiste copërat e fotografive,
duke i përputhur saktësisht cepat e tyre. U ngrit më këmbë, uli syzet, i la të
gjitha mbi tryezë dhe, duke ofsharë, vuri duart në këllqe, me grushtet shtrënguar,
sikur sapo të kish mbaruar një punë të rëndësishme.
*
Plehëra! bërtiti plot mllef të
nesërmen, tek flakte në kazan kutinë e kuqe të këpucëve, që u rrokullis me
zhurmë mes hedhurinave, të cilat pó Stani do t’i mblidhte pas tri ditësh.
*
Dy
javë më vonë, pas pune, Stani po endej nëpër qytet. Ishte e martë, ditë e rrëmujshme,
por edhe njëfarësoj e përgjumur, ngaqë në mëngjes pat rënë shi. Në cepin e Rrugës
së Luleve, vuri re Djalin që dilte me ngut nga një kafene e vogël, pa tryeza e
karrike, dhe mundohej t’i vinte kapakun plastik gotës prej kartoni ku mbante
kafenë. Me qumësht. Djalit i ranë
disa pika mbi bluxhinset e çelura, pastaj mori djathtas dhe nxitoi drejt
bulevardit kryesor. Stanit iu kujtua gjysma e fotografisë, ku dora e saj kish mbetur tek gjysma e djalit. Në Rrugën
e ngushtë të Shpresës, që përzgjatej deri tek Rruga e Luleve, befas u fanit Ajo, në një këmishë të kaftë, me flokët
e sapolarë e të lëshuar, nxori nga çanta një paketë cigaresh. Marlboro. Era frynte me forcë dhe ajo u
detyrua të ndalej një grimë, që të ndizte cigaren, duke e mbrojtur flakëzën mes
shuplakave. Pastaj vazhdoi më tej, në Rrugën e Luleve.
Stani
u trand aq fort, sa mbeti në vend. I befasuar e i shajnitur, a thua se sapo
kish zbuluar një sekret shtetëror që do ta shndërronte vetëtimthi në hero,
buzëqeshi dhe eci më tej pa drejtim. Njëstekatër
sekonda, përafërsisht, i kishin ndarë
nga një ritakim mbase i dhimbshëm, ose të paktën bezdisës.
Në
kushte të tjera, Stani as që do ta kish përfytyruar se mund të dinte për dy të
huaj si ata aq gjëra. (Në fakt, Stani
nuk para përfytyronte gjëra rreth të panjohurve). Ngriti supet. Pastaj, pa
ditur si, iu kujtua se fundja, s’ishte
puna e tij... dhe tha: rrezik as
ishin fare ata të dy, po vetëm ngjanin... ashtu. Ngriti supet sërish. Do më jetë dukur.
Cluj-Napoca, 2019
Shqipëroi nga rumanishtja:
Ardian-Christian Kyçyku
Titulli origjinal: Vasăzică.
U botua për herë të parë në Revistën Poeteka Nr. 52 / 2019
[1] Stan – mbiemër mjaft i përhapur në
Rumani.